دی اتیل اتر چه نوع ترکیبی است؟ خواص، روش های تولید، کاربردها

دی اتیل اتر از خانواده اترها و از ترکیبات آلی است که به صورت یک مایع قابل اشتعال، بی رنگ و بسیار فرار وجود دارد که معمولاً به عنوان یک حلال در آزمایشگاه ها و به عنوان یک مایع آغاز کننده در برخی موتورها استفاده می شود.

دی اتیل اتر، علاوه بر سایر واکنش های مربوط به معرف های فلزی، یک حلال متداول برای واکنش Grignard است. بسیار زیاد در صنایع شیمیایی و به عنوان پیشران آئروسل مورد استفاده قرار می گیرد.

قبلاً از دی اتیل اتر به عنوان بیهوشی عمومی استفاده می شد تا زمانی که داروهای غیر قابل اشتعال مانند هالوتان تولید شدند. از آن به عنوان یک داروی تفریحی برای ایجاد مسمومیت استفاده شده است! ده ها سال است که به عنوان منبع انرژی در کشورهای مختلف مانند چین، ژاپن، کره ، مصر و برزیل مورد استفاده قرار می گیرد.

خواص و مشخصات شناسایی دی اتیل اتر

خواص	مشخصات
دانسیته                                                 (g/cm۳) ۰/۷۱۳۴	فرمول شیمیایی                                                 C۴H۱۰O
نقطه ذوب                                                       (۰C) 116-	وزن مولکولی                                             (g/mol) 74/12
نقطه جوش                                                     (۰C) 34/6	شماره                                                (CAS No) 60-29-7
حلالیت در آب                                                     (g/l) 69	نام ها:                                                      Diethyl ether

فرایند تولید دی اتیل اتر

در تصویر فرایند تولید صنعتی دی اتیل اتر، با استفاده از اتانول و در حضور کاتالیست آمده است. واکنش اصلی به صورت زیر است:

۲C_۲H_۵OH → (C_۲H_۵)_۲O + H_۲O

دی اتیل اتر را می توان هم در مقیاس آزمایشگاهی و هم صنعتی تولید کرد (منبع). اتانول با یک اسید قوی مثل اسید سولفوریک ترکیب می شود. اسید سولفوریک قوی در محیط آبی به یون های هیدرونیوم (⁺H_۳O) تبدیل می شود:

C_۲H_۵OH + H_۳O → C_۲H_۵OH_۲⁺ + H_۲O

یک اتم اکسیژن هسته ای از اتانول پروتون نشده یک مولکول آب را از مولکول اتانول پروتونه شده یا الکتروفیلیک جابجا می کند و آب، یک هیدروژن مثبت و دی اتیل اتر تولید می کند:

⁺C_۲H_۵OH_۲⁺ + CH_۳CH_۲OH → C_۲H_۵OC_۲H_۵ + H_۲O + H

واکنش بایستی در دماهای کمتر از ۱۵۰ درجه سانتیگراد انجام شود تا اتیلن به عنوان یک محصول در واکنش تولید نشود. چون در دماهای بالاتر اتانول برای تشکیل اتیلن دهیدراته خواهد شد. این واکنش تولید دی اتیل اتر، برگشت پذیر است بنابراین یک تعادلی بین واکنش دهنده ها و محصولات واکنش برقرار می شود.

کاربردها

دی اتیل اتر یک حلال آزمایشگاهی رایج است. این حلالیت در آب محدود است، بنابراین معمولاً برای استخراج مایع استفاده می شود. در چگالی کمتر از آب، لایه اتر معمولاً بر روی مایع می ماند. دی اتیل اتر، یک حلال متداول برای واکنش Grignard است و برای بسیاری از واکنش های دیگر شامل عوامل ارگانی فلزی است.

این ماده به ویژه به عنوان یک حلال در تولید پلاستیک های سلولزی مانند استات سلولز اهمیت دارد. ساختار دی اتیل اتر به گونه ای است که به عنوان یک مایع شروع موتورهای دیزلی و بنزینی مورد استفاده قرار می گیرد.

به دلیل عدم وجود پیوندهای کربن به کربن، استفاده از این ماده به عنوان جایگزینی برای دیزل، می تواند انتشار ذرات آلاینده را از بین ببرد و به طور بالقوه نیاز به فیلترهای گران قیمت دیزل را نفی کند.

ایمنی

اتر ماده ای بسیار اشتعال پذیر است. در هنگام استفاده از اتر از استفاده شعله های آتش بازی و حتی وسایل گرمایشی باید جلوگیری شود زیرا به راحتی توسط شعله یا جرقه مشتعل می شود.

متداول ترین روش در آزمایشگاه های شیمیایی استفاده از بخار آن است. بنابراین هنگامی که اتر باید گرم یا تقطیر شود دما را تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد (۲۱۲ درجه فارنهایت) کاهش می دهند. دی اتیل اتر مستعد تشکیل پراکسید است و می تواند پراکسید دی اتیل اتر منفجره را تشکیل دهد. پراکسیدهای اتر نقطه جوش بالاتری دارند.

دی اتیل اتر به طور معمول با مقدار کمی از آنتی اکسیدان BHT (2،۶-دی-ترت-بوتیل-۴-متیل فنول) تهیه می شود، که باعث تشکیل پراکسیدها می شود. ذخیره سازی بیش از NaOH باعث هیدروپراکسیدهای اتر میانی می شود. آب و پراکسیدها می توانند با تقطیر از سدیم و بنزوفنون یا با عبور از ستونی از آلومینای فعال شده حذف شوند.

 

دی اکتیل فتالات یا DOP چیست؟ خواص، تولید و کاربردهای آن در صنعت