پتاسیم استئارات به شکل پودر بلوری، سفید و با کمی بوی چربی است که در آب داغ و الکل محلول می باشد. این ماده از اسید استئاریک حاصل می شود که یک فرآورده جانبی روغن نباتی است. استئارات پتاسیم در درجه اول به عنوان ماده پاک کننده و امولسیفایر مورد استفاده قرار می گیرد. به آن صابون نرم هم گفته می شود که در قسمت کاربردها بیشتر توضیح داده شده است.
در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی، نمک های استئارات به طور عمده در فرمولاسیون محصولات آرایشی مانند خط و سایه چشم، ریمل و غیره استفاده می شود. همچنین از آنها در رایحه ها، دئودورانت ها و محصولات مراقبت از پوست و مو نیز استفاده می شود. ماده ای بدون خطر و سمیت می باشد.
خواص و شناسایی استئارات پتاسیم
| خواص | مشخصات |
| شکل فیزیکی پودر سفید کریستالی | فرمول شیمیایی C۱۸H۳۵KO۲ |
| نقطه ذوب (۰C) 235-245 | وزن مولکولی (g/mol) 322/56 |
| حلالیت درآب در آب داغ محلول | شماره (CAS No) 593-29-3 |
سنتز پتاسیم استئارات
در یک ظرف معین و مندرج، به نسبت برابر ۲ به ۲ استئاریک اسید و پتاسیم هیدروکسید بریزید. البته پتاسیم هیدروکسید با نسبت ۲ (پتاسیم هیدروکسید) به ۲۰ (آب) در آب حل شده باشد. با حرارت واکنش انجام می شود. بعد از سرد شدن، استئارات پتاسیم که به صورت رسوب شده و توده ای شکل در محلولی که شامل آب و مقدار اضافی پتاس سوزآور می باشد جدا می گردد.
بعد از این مرحله، استئارات پتاسیم با ۱۵ تا ۲۰ بار شستشو با الکل و با رد کردن از فیلتر کاغذی کاملا از محلول جدا شده و سپس تحت فشار قرار می گیرد تا نمک به صورت پودر کریستالی سفید رنگ حاصل شود. اگر باز هم نیاز بود می توان با الکل سرد آن را شستشو داد.
کاربردهای استئارات پتاسیم
پتاسیم استارات یک امولسیفایر از خانواده نمک استئارات است که در مواد آرایشی و محصولات زیبایی برای تثبیت فرمول ها و افزایش ضخامت، یا افزودن خاصیت روغن کاری استفاده می شود. همچنین ممکن است در جلوگیری از جدا شدن روغن و اجزای مایع، فرمول ایجاد کند.
چرا استئارات پتاسیم در مواد آرایشی و محصولات بهداشتی استفاده می شود؟
نمک های استئارات، معمولاً برای خاصیت روغن کاری آنها استفاده می شوند. آنها همچنین به جلوگیری از جدا شدن امولسیون در روغن و اجزای مایع آنها کمک می کنند. نمک استئارات باعث افزایش ضخامت قسمت لیپید (روغن) مواد آرایشی و محصولات مراقبت شخصی می شود و ظاهر شفاف محصولات نهایی را کاهش می دهد.
نمک های فلزی اسیدهای چرب (به اصطلاح صابون) در درجه اول به عنوان ماده پاک کننده (عمدتا سدیم و پتاسیم) مورد استفاده قرار می گیرند که مولکول های آنها به آسانی به هر دو مولکول قطبی (از آب) و مولکول های غیر قطبی (از روغن) وصل می شوند.
زنجیره های طولانی هیدروکربن غیر قطبی (و آبگریز) هستند که توسط آب دفع می شوند و مولکول های نمک انتهایی، در آب یونی (و آبگریز) هستند.
صابون ها:
صابون ها با توجه به نوع اسید چرب و طول زنجیره کربن و با توجه به قلیایی های به کار رفته متفاوت هستند. اسیدهای چرب با زنجیره های طولانی نامحلول هستند. اگر از هیدروکسید سدیم به عنوان ماده قلیایی استفاده شود، صابون های سخت تشکیل می شوند. هیدروکسید پتاسیم صابون های نرم تولید می کند.
از نمک های صابون به عنوان حشره کش ها، علف کش ها، قارچ کش ها استفاده می شود. زنجیره های لیپوفیلی کربن به ماتریس لیپوپروتئین غشای سلولی حشرات نفوذ کرده و آنها را از بین می برد.
نمک های صابون درجه غذایی، همچنین به عنوان مواد افزودنی غذایی برای اهداف عمومی استفاده می شود. از آلومینیوم، کلسیم، منیزیم، سرب، روی یا سایر فلزات به جای سدیم یا پتاسیم برای این نوع از صابون ها در صنعت استفاده می شود.
از نمک های فلزی اسیدهای چرب به عنوان تثبیت کننده و پلاستیک ساز در صنایع پلاستیک نیز استفاده می شود. آنها در لاک ها، روکش ها و جوهرها به عنوان مواد صاف کننده و روان کننده استفاده می شوند. استئارات پتاسیم را می توان در تولید قرص نیز به کار برد. آنها به عنوان روان کننده های خشک کننده برای لاستیک استفاده می شوند.
پتاسیم استئارات همچنین به عنوان کاتالیزور در ترکیبات شیمیایی و امولسیفایرها برای پلیمریزاسیون امولسیون لاستیک و رزین مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرند که قابل استفاده برای کاربردهای تماس با مواد غذایی است. به عنوان مواد افزودنی و پمادهای ضد آب استفاده می شوند.
سمیت پتاسیم استئارات
این ماده مورد تایید CIR و FDA است که معمولاً به عنوان ماده امن شناخته شده است و از آن به عنوان یک ماده افزودنی غذایی مستقیم استفاده می شود. اقدامات ایمنی یا عوارض جانبی: پتاسیم استئارات توسط بانک اطلاعات لوازم آرایشی یک ماده کم خطر در نظر گرفته شده است که تنها کمبود داده را، به عنوان نگرانی ذکر می کند.
هگزامین یا متنامین چیست؟ خواص، فرایند تولید و کاربردهای صنعتی!